CERPEN BAHASA BANJAR - RAK RAK GUI



Cerita Pendek Bahasa Banjar
Cerpen berikut ini adalah salah satu cerpen dalam bahasa Banjar yang ada di wilayah kalimantan selatan, cerpen ini adalah cerpen yang sangat penulis sukai dan menjadi cerpen pavorit penulis sejak duduk dibangku sekolah SMA dulu. Cerpen ini menceritakan tentang kegiatan penebangan liar (ilegal loging) yang meresahkan masyarakat hingga mengganggu tatanan kehidupan alam gaib yang terjadi di salah satu hutan di kalimantan. Penebangan hutan yang dilakukan oleh perusahaan-perusahaan asing ini mendapat kutukan dari penghuni hutan setempat, hingga mereka mendapatkan hukuman yang sangat mengerikan. Untuk lebih jelasnya silakan menyimak cerpennya di bawah ini :

RAK-RAK GUI
(Oleh : Burhanuddin Soebely)

Rak rak gui. kayu-kayuku habis dimamah hantu-hantu. Pahadangan itu Halang Sapah kuik-kuik siang malam nanga kaya mahadang wayah kamatian , kuku-kuku maut darah nang kaya siap mangacak.
Ooooo, banuaku, banuaku abah, banua mama, banua Nini Datu nang luka. Harum kambang sudah kadada lagi hawa nang nyaman hilang kada bakatantuan. Rasanya aku sudah kada sabar lagi, sudah tuhuk manahani hati. Maka kusadiakan gunung amas gunung intan, tujuh ganggam baras kuning bacampur tujuh tangkai mawar darah, tujuh hiris lamang putih, tujuh hiris lamang hirang, tujuh piring bubur habang, tujuh piring bubur putih. Lalu turun aku membawa parapin matan Balai bajajak ke tanah sambil bamamang.
“Utttaaaaahhhh ..…. lapas, lapaslah sagala nang mamundutku.”
“Uttt tataaahh …… pacah, pacahlah hakikat hidupku. Lalu mangapas aku maniti kukus dupa kukus garu kukus manyan putih,masuk ka lautan cahaya manyhukma ka lautan pawana.”
Rak rak gui. Raakkk raaakk guuiii. Rabah maranti. Guiii tahumbaling ulin. Rabah pulang lanan, rabah pulang lurus. Humbalingan kada baaturan lagi. Batumpang tindih nangkaya tumpukan gunung anak.
samapai wayahnya urang istirahat bagawi, babarapa bubuhan nang bagawi itu bakumpulan, bapandiran sambil banginuman, sambil barukan.”
“Ih tuh, samalam tuan Mikimoto nang sintip mata tu ti mamabawa pulang saikung babinian.”
Nang tatuha baucap sambil manjantik habu ruku.
“Pasti binikuntrakan nang hanya pulang” ujar nang saikung sambil lihum bapair.
“Kada salah lagi tuhai. Nang hanya tu ti kada pang amun langkar, tagal mun tahu kaya apa macam babinian pasti takisir malihat.”
“Nangapa garang sababnya pakacil”? nang ta anum mamanglah pandirian sidin.
“Awak babinian tu ti saling pisitan, tinggi basar, putih mampilak. Maka saraba kancangan ha pulang.”
“Akai asa apa alah.”
Tatawaan pulang bubuhannya, galahakan, taliur-liur ada jua nang sampai babanyuan mata.
“Kauntunganalah sidin nang sitntip mata tu ti.”
“I-ih, ada nang kaya kita ni nangapang ada, sahibar mamandang.”
“I-ih sandang ha diriai tiwas nasib kada bauntung.”
Galahakan pulang bubuhannya. Rupanya pamandiran nang kaya itu nang paling dikatujui dipandirakan di situ. Limbah tuntung tatawaan, nang duduk basandar ka batang lanan manggawil bahu nang kawan.
“Ikam tahulah di hutan subalah situ” ujarnya sambil manunjuk ka matahari pajah.
“Tuan Park Jung  Boo mandatangakan bapuluh-puluh bibinian matan Jawa gasan mahibur bubuhan nang bagawi di situ”
“Mailah” ujar nang kawan rasa bahiri.
“I-ih, ampat hari ampat malam kada sing kaluaran pada rumah. Limbah ka luar babiluntuian ha salawar, pucat nang kaya diiap buyu”.
Galahakan pulang bubuhannya. Bubuhan orang asing nang manjadi bos di panabangan kayu itu sudah sakahandak hati bakalakuan. Sudah manapas banua urang lawan dusa nang jadi karak naraka.
Dalam nang kaya itu kadakah aku rasa ditantang wajar kalu aku bandu. Wajar kalu rasa sarikku manggurak dibumbunan .
Aku sudah kada tahan lagi dingsanakai. Sudah wayahnya aku bakalakuan. Sudah wayahnya aku baurak halar. Kada kulihatakan kada banua rigat.
“Aku titis tutus Datung Ayuh balahan raga Bambang Siwara. Banyu batajun Haratai, banyu batajun Buangan Rambut wadah mandiku. Di Balai Kukundu aku ditampa. Dibalai Malaris aku dirajah. Di balai Salang`ai aku aku babuang aji. Macan putih tungganganku. Burung tingang limbai tanganku. Sisik naga palangsaranku. Kilat mamancar itu rupaku. Guntur Patir itu suaraku.Barang siapa mamandang awan aku maka tunduklah inya padaku. Puuuuuaaahhh.”
“Awas jangan ganggu marga kami kaina aku amuk. Aku tuang wisa ka pambuluh raga. Awasjangan papas lagi hutan kami, kaina aku sumpitaku damak. aku kirim parang maya. Awas jangan kirim bala kakampungkami. Tiupku tiup puja tiup mantra-mantra hakikatku hakikat tingang, hakikat naga. Aku ada di sukma bayu di sukma kayu.”
Bubuhan nang bagawi di panambangan kayu itu nang kaya di kumandu ampih barataan. Sambil bacacangangan malihat bulu awak cagtan. Burit tundun mamburinjing.
“Aku asa kada nyaman nah hati”. saikung baucap sambil maningau kasitu ka mari. Kaya ada nang dilihati.
“Aku damintu jua”.
“Taranjah bnua urang saku” nang tuha manyahut.
“Dimapa am kita, badua salamatah hulu”?
Macam warna bubuhannya katakutanan. Tagal wayah tuan Mikimoto nang sintip mata datang balinjang manyuruh tarus bagawi bubuhannya kada kawa bapaka-paka lagi.
Gurr…. rak…. guuii…. masin-masin mandangur pulang. Kayu-kayu rabahan pulang.
Guii… rabah tuan Mikimoto. Bapangsar manahan sakit. Tangannya mamingkuti kapala. Jarijinya manjuhut-juhut rambut.
Urang Japang itu marasa ada nang mancucuk-cucuk di kapalanya, di utaknya.
“Ampun. Balah saribu.” ujar nang tatuha sambil bukah manimbai kagargaji masin, kada sawat lagi mamatii. Ngaur-ngaur bunyinya, banyanyaringan lawan kuciak tuan Mikomoto.
Raakkk guiii. Rabah tuan Park Jung Boo. Bapangsar kaya hanyam disumbalih. Tangan urang kuria itu mamingkuti gulu. kada sawat saparapat jam, mati. Gulunya biru.
“Parang maya” Ujar saikung sambil baluncat turun pada buldozer. Bukah mancincing kada ingat burit kapala. Baangkut kada handak bagawi lagi di hutan subalah situ.

* * * * *TAMAT * * * * *


Loksado, kandangan Kalimatan Selatan  

Sumber gambar: http://nationalgeographic.co.id



February 12, 2014

0 comments:

Post a Comment